Küresel enerji talebinin hızla artması, iklim değişikliğiyle mücadele gerekliliği ve uluslararası rekabet baskısı, enerji verimliliğini tüm dünyada stratejik bir öncelik haline getirdi. Türkiye de bu doğrultuda hazırladığı 2024-2030 Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı (UEVEP) kapsamında, enerji verimliliği sayesinde birincil enerji arzını yüzde 15 azaltmayı ve 100 milyon ton emisyon azaltımı sağlamayı hedefliyor. Bu hedeflere ulaşmada ise enerjinin üçte birini tüketen sanayi sektörü kritik rol oynuyor.
Bu çerçevede Türkiye'nin ilk ve tek global enerji hizmet şirketi ESCON Enerji, 2021 ve 2023'ün ardından Türk Sanayisinin Enerji Verimliliği Raporu'nun üçüncüsünü yayımladı. Rapor, 54 şehirdeki 469 fabrika ve 31 ticari bina olmak üzere toplam 500 tesiste yapılan enerji etütlerine dayanıyor. Bu tesislerden 203'ü İSO 500, 83'ü ise İSO İkinci 500 listesinde yer alıyor.
SANAYİDE YÜZDE 27,8 ENERJİ TASARRUF POTANSİYELİ
Raporda yer alan verilere göre, 500 tesisin toplam enerji tüketimi yıllık 7,47 milyon TEP seviyesinde. Bu tüketimin ortalama enerji tasarruf potansiyeli ise yüzde 27,8 olarak ölçüldü.
Enerji verimliliği yatırımlarında; bir TEP tasarruf için ortalama yatırım maliyeti 1.943 dolar, ton başına emisyon azaltımı maliyeti 569 dolar, projelerin ortalama geri ödeme süresi 3,11 yıl, gerçekleştirilebilecek toplam emisyon azaltımı 1,32 milyon ton CO₂ olduğu belirtildi.
ESCON Enerji CEO'su Onur Ünlü, 2023 raporundaki yüzde 29'luk potansiyelin iki yıl içinde yüzde 27,8'e gerilediğine dikkat çekerek, bunun sınırlı bir iyileşmeyi işaret ettiğini belirtti. Ünlü, finansmana erişimde yaşanan zorluklar, yüksek faiz ortamı ve kapasite kullanım oranlarındaki gerilemenin enerji verimliliği yatırımlarını yavaşlattığını söyledi.
'TABLOYU TERSİNE ÇEVİREBİLİRİZ'
2026 itibarıyla yatırımların yeniden ivme kazanacağını öngördüklerini belirterek, artan devlet destekleri, finans kuruluşlarının ilgisi ve yeni teknolojilerin sanayiye adaptasyonuyla hedeflere ulaşılabileceğini ifade eden Ünlü, 'Sanayimizdeki yüzde 27,8'lik potansiyel, hedeflenen yüzde 15'in çok üzerinde. Bu tabloyu lehimize çevirme ve rekabet gücünü artırma fırsatımız var.' dedi.
Beyaz eşya, ilaç ve otomotiv sektörlerinde potansiyelin artmasının yalnızca yatırımların azalmasıyla açıklanamayacağını belirten Ünlü, yeni teknolojilerin verimlilik potansiyelini sürekli güncellediğini ifade ederek, 'Bugünün ekipmanı, beş yıl önceki ekipmana kıyasla iki kat daha verimli olabilir. İşletmeler bu nedenle yatırımlarını ertelememeli; sürekli iyileştirme rekabette belirleyici olacak.' diye konuştu.
EN YÜKSEK POTANSİYEL TİCARİ BİNALARDA
Bu arada rapora göre 11 sektörde enerji verimliliği potansiyeli yüzde 17 ile yüzde 55 arasında değişiyor.
En düşük potansiyel; tekstil, ambalaj-plastik, metal dışı mineraller olurken, en yüksek potansiyel ticari binalar (yüzde 55,3) oldu.
