Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, 1 Ocak–30 Haziran tarihleri arasında yaş meyve, sebze ve narenciye ihracatından toplam 1 milyar 692 milyon dolarlık gelir elde edildi. Bu gelirin yaklaşık üçte biri yaş sebze ihracatından sağlandı.
En Çok İhraç Edilen Ürün Domates Oldu
Geçtiğimiz yıl aynı dönemde 549 milyon 609 bin dolarlık yaş sebze ihracatı gerçekleştirilmişti. Bu yılki artışın başını domates çekti. 259 milyon 786 bin dolarlık domates ihracatı yapılırken, biber 181 milyon 104 bin dolar, kabak 46 milyon 279 bin dolar, salatalık 35 milyon 606 bin dolar ve soğan 20 milyon 467 bin dolarla listeyi takip etti.
Sebze İhracatının Yarısı Batı Akdeniz'den
Türkiye'nin toplam sebze ihracatının yüzde 51’i, yaş meyve ve sebze üretiminde öncü konumda olan Batı Akdeniz'den (Antalya, Isparta, Burdur) gerçekleştirildi. Bölgeden yapılan ihracat, yılın ilk 6 ayında 309 milyon 13 bin dolara ulaştı. Bu rakam, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10,4’lük artış anlamına geliyor.
Bölge bazında en çok ihraç edilen sebze biber oldu. Batı Akdeniz’den 126 milyon 412 bin dolarlık biber, 125 milyon 697 bin dolarlık ise domates ihracatı yapıldı.
Meyve İhracatında Düşüş: Zirai Don Etkili Oldu
Türkiye’nin meyve ihracatı ise aynı dönemde 550 milyon 237 bin dolar olarak kaydedildi. Elma 100 milyon dolar, şeftali 103 milyon 223 bin dolar ve kiraz 47 milyon 535 bin dolarla öne çıktı. Batı Akdeniz’den yapılan yaş meyve ihracatı 99 milyon 909 bin dolar, turunçgil ihracatı ise 12 milyon 987 bin dolar seviyesinde kaldı.
Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, yılın ilkbaharında yaşanan zirai donun özellikle meyve üretimini olumsuz etkilediğini söyledi. Çavuşoğlu, “Sebzede, özellikle örtü altı üretim sayesinde büyük bir kayıp yaşanmadı” dedi.
İklim Değişikliği Uyarısı: Sistemli Önlem Şart
Çavuşoğlu, yaş sebze ihracatında domatesin ülke genelinde ilk sırada yer aldığını, Batı Akdeniz özelinde ise biberin öne çıktığını vurguladı. Türkiye’den en fazla sebze ihracatının Rusya’ya yapıldığını belirten Çavuşoğlu, bu ülkeyi Irak, Romanya, Almanya ve Ukrayna’nın izlediğini aktardı.
İklim değişikliğine karşı üreticilerin daha bilinçli hareket etmesi gerektiğini söyleyen Çavuşoğlu, “Özellikle nisan ayında yaşanan ve 4 gün süren zirai don, meyve üretiminde ciddi kayıplara neden oldu. Üreticilerimizin bahçelerini don ve dolu gibi doğal afetlere karşı daha sistemli şekilde koruması şart” ifadelerini kullandı.
