Marmara Okyanusu'nda oksijen patlamaları sönerek İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Cem Gazioğlu uyarıda bulundu. Gazioğlu, "Marmara Denizi'nde özellikle alt tabakalarda belli noktalarda alt değerler görülebilir. Tedbirler eğer alınmazsa ileriki yıllarda oksijen azlığı karşılığında canlı kayıplar da oluşabilir. O nedenle bizim için gereken kötü gidişi durdurduktan sonra oksijeni nasıl arttırabileceğiniz yerlerdeki oluşumların olması mümkündür" dedi.
"MARMARA DENİZİ'NDE ISI ARTIŞI ORTALAMA 1 DERECE CİVARINDA"
Marmara Denizi'nde küresel tüketimin deniz suyunun sıcaklığı artarken, sıcaklık seviyesi değerleri düşüyor. Deniz suyundaki ısı artışı ve oksijen seviyesinin düşmesine neden olma problemi de eklenince denizlerdeki canlı yaşamları tehlikeye giriyor. İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Cem Gazioğlu, "Marmara Denizi'nde son yıllarda bir sıcaklık artışından bahsediliyor. Tüm denizlerde olan sıcaklık artışının bir sonucu olarak Marmara Denizi'nde de belli bir sıcaklıktan bahsetmemiz mümkün. Ağırlıklı olarak olarak ele aldığımız kaynaklar Karadeniz ve Akdeniz sularındaki ısınmadır.Karadeniz'de ortalama 1-1.5 derece, Akdeniz'de 1.5-2 derece olan genel bir ortalamadan bahsediyoruz.Temel olarak su alışverişini bu iki denizden yapan Marmara Denizi'nde de bu artışlar bir sıcaklık doğuruyor. Bizim yaptığımız araştırma ve analizlere göre bu sıcaklık artışı ortalama 1 derece civarında.Marmara Denizi çift katmanlı bir su.Üstte görünen suyumuz az tuzlu bir su.Bu su,Marmara Denizi'nin yaklaşık yüzde altısını oluşturuyor.Aşağı tabakada da yüzde 94-95'ini oluşturuyor Akdeniz kaynaklı suyumuz var.Çanakkale Boğazı'ndan alt tabakadan gelen bu Akdeniz'den yaklaşık olarak 6 veya 8 yıl sonra Karadeniz'e geçiyor. Bunun sonucunda da alt tabakada bir oksijen kaynağı var. Özellikle derin çukurlarda yaşam seviyesinin çok altında olan oksijen seviyelerini ölçüyoruz, ölçüyoruz. Bunlardaki değişiklikler onlu yıllarla ifade edilebilir. Son on yıl içinde veya son 20 yıl içinde yollar boyunca Marmara Denizi'nde genel olarak bir oksijen azlığından bahsedebiliriz. Ama yaşam özellikleri en önemli oksijen tabakası üst tabaka suda olanlardır. Kimyasal parçalar içerisinde de oksijenin az oksijenle gelmesi, suyun kendi içinde yaşadığı kimyasal verileri, ortamda bulunan oksijenin canlılar içindeki teknolojik parçalarının çıkışı gösteriliyor. Ama şu anda kritik seviyelere ulaşmamızı söylemek mümkün değil. Bu yıllar içerisinde alacağımız ile ileriki yılları kurtarabiliriz. Marmara Denizi'nde genel olarak birlik problemimiz de var. Geçmiş yıllardaki müsilaja bağlı olarak bilginin artan bir konu bu. Bu müsilaj probleminden sonra alınan 'Marmara Denizi Eylem Planı' çerçevesindeki kararlar biz yeterince uygulayabilecek olursak, önümüzdeki 10 yıl içerisinde, 20 yıl içerisinde daha iyi iyileşmeler bekliyoruz" diye konuştu.
"KÜRESEL DEĞİŞİKLİKLERE VE ISIYA BAĞLI OLARAK BU CANLI TRANSFERLERİNİ BEKLEYORUZ"
Küresel ısınma sorununun dünyada yaşadığı bir süreçle dikkat çeken Gazioğlu, "Bu sıcaklık ile birlikte denizlerimizdeki canlı derlemelerinin da ürünlerini izliyoruz. Bu denize ait olmayan canlıların bu denizde artık gösterildikleri anlatılır hale geldikleri görülüyor. Nadiren de olsa buna yönelik gözlemler yapılıyor. Ama bir canlının o bölgede kalıcı gösteri göstergesi, balık üzerinden konuşacak olursa olsun yumurta ve larvalarından başlayarak o canlıyı da bu bölgede görmeniz gerekiyor. , 'O denizde bu canlı var' diyebilmemiz için yumurta ve larvalarını da görmemiz gerekiyor.Bizim şu anda böyle bir tespitimiz yok ama bu olmayacak da göstermez.Küresel değişimlere ve ısıya bağlı olarak bu canlı transferlerini bekliyoruz.Bu canlılar ortaya çıktıkları zaman düşmanları olmuyor biyolojik olarak Aşırı şekilde ürüyorlar. Diğer canlılar içinde bir tehdit oluşturuyorlar. Şu an için Marmara Denizi'nde bu tür istilacı türlerden bahsetmek mümkün değil" dedi.
"MEVSİMSEL OLARAK FİZİKSEL, BİYOLOJİK, KİMYASAL PARAMETRELERİ İZLİYORUZ"
Enstitü olarak gerçekleştirdikleri çalışmaları anlatan Gazioğlu, "Marmara Denizi'nde temel olarak yoksulluktan bu iki denizden yüksek oranda alışveriş yapmak ve bunun yarattığı biyolojik, fiziksel ve kimyasal sistemler. Biz bunları yıl boyunca mevsimsel olarak izliyoruz. ALEMDAR2 araştırma gemisiyle mevsimlere bağlı olarak seferlerimiz var Bunun dışında Marmara Denizi ile dağılmış bazı şamandıralar sabit Bu şamandıralar arası sabit ve biz bunlardan bazı veriler alarak Marmara Denizi'ni görüntülemeye çalışıyoruz.İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri İşletmeciliği Enstitüsü olarak yaklaşık 30-35 kişilik ekibimizle Marmara Denizi'ni izleme çabası içerisindeyiz. Erişimimiz bu şamandıra toptan satışlar.Marmara Denizi'ndeki değişimlere yönelik olarak mevsimsel olarak fiziksel, biyolojik, kimyasal parametreleri izliyoruz.Biz bunu uzun yıllardır yapıyoruz.Miraçısı olduğumuzda, bizden önce kurulmuş enstitülerin verileri ile kendi bilgilerimizi de birleştirerek bir Üreme doğru analizlerimizi yapıyoruz. . Ağırlıklı olarak çalışma konularımız fiziksel, biyolojik ve kimyasal oşinografidir. Son yıllarda artan bir şekilde küresel olarak, iklim değişikliğinin toplanması üzerine toplu çalışmalar bu enstitüde gerçekleştiriliyor" ömrü kullanıldı.
"TEDBİRLER ALINMAYACAK OLURSA CANLI KAYIPLARI OLUŞABİLİR"
Denizlerdeki canlı devamlılığı devamlılığı için gerekli olan paranın tükendiğinin çizen Gazioğlu, "Marmara Denizi ağırlıklı olarak yarı kapalı bir havza olduğu için buraya gelen her suyun arıtılması sisteminin dahil olması gerekiyor. Bu çok önemli. Arıtma tesislerinin tam kapasite ile çalışması gerekiyor. Ulaşan akarsuların mümkün mertebe Kontrollü bir şekilde Marmara Denizi'ne ihtiyacı var.Bunlar aslında 'Marmaray Denizi Eylem Planı'nda toplanan kesintiler çerçeveyi değerlendirebilirsek, kararların uygulanabildiğini takip edebilirse orta derecede ayrılmışMarmaray Denizi'nde en azından kötüleşmenin olmaması, nispi iyileşmeler mevcut. En büyük sorunlardan biri, balıkçılığın aşırı faaliyet göstermesi, Bu aşırı avcılık, avcılık stoklarımızın ciddi üzerinde baskı altında olması, Marmara denizi bir ekolojik koridor. Buna da sürdürülebilirlik deniyor. Bunun için Marmara Denizi'nde bazı bölümlerin avcılığa kapatılması gerekiyor. Amerika Birleşik Devletleri'nde ticari avcılığın yapılmaması önerisi. Şu gerçeğin teslim edilmesi gerekiyor. Balık çok önemli bir protein kaynağı, biz bunu en ucuz ve kolay yerlerden denizlerimizden alabiliriz. Bu konuda bazı düzenlemelerin da olması gerekir. Oksijensiz bir yaşamdan bahsetmemiz mümkün değil, denizlerdeki ölçtüğümüz miktar üzerinden konuşacak olursak oksijen miktarı belli bir limitin üzerinde olması gerekiyor ki orada yaşam devam edebiliyor. Marmara Denizi'nde özellikle alt tabakalarda belli noktalarda biz bu alt değerleri görüyoruz. Son yıllardaki gelişmelerin genel olarak Marmara Denizi'ndeki oksijenin düşüklüğünden bahsedebiliriz. Tedbirler eğer alınmazsa ilerideki yıllarda oksijen azlığı sonucunda canlı kayıp da oluşabilir. Bu nedenle bizim değişimin beklediği kötü gidişi durdurduktan sonra oksijeni nasıl artırabileceğimiz yönündeki işlemlere ihtiyacınız var. Marmara Denizi'nde beslendiği iki kaynak olan Karadeniz ve Akdeniz'deki oksijen miktarı da bizim Marmara denizimizin üzerinde önemli etkilere sahiptir. Marmara denizi için bir çalışma yaparken diğer denizlerdeki durumlar da bizi çok fazla içeriyor. Netice itibari ile doğrudan bugünden yarına bu oksijenle balık tutmayla bir ilişki yoktur. Bu limit değerlerine çok fazla yaklaşılması durumunda orta düzeyde balıkçılık yapılmasının etkisi olacaktır. Bugün için endişeye kapılmayı gerektirecek bir durum yok. Tedbirlerimizi devam ettirmeliyiz" şeklinde konuştu.
