Yoğun bir gündemin olduğu ülkede yaşıyoruz. Her gün ve hatta her saat gündemin başlıkları değişiyor. Geçtiğimiz haftayı siz değerli okurlarım için önemli başlıklarla değerlendirdim.
- İsrail basını, Tel Aviv yönetiminin Başbakan Lapid ile ABD Başkanı Biden arasında İran konusunda bir telefon görüşmesi gerçekleştirilmesi için uğraştığını ancak bu çabaların başarısız olduğunu bildirdi. İsrail, İran'la yapılacak muhtemel bir nükleer anlaşmaya karşı çıkıyor.
- ABD Adalet Bakanlığı, Eski ABD Başkanı Trump'ın Florida'daki mülkünün FBI ajanları tarafından aranması sürecinde tutulan yeminli ifadeyle ilgili belgeleri kamuoyuyla paylaştı; Anılan ifadede Trump'ın evinde 184 gizli belgenin bulunduğu belirtildi.
- Belarus Cumhurbaşkanı Lukashenko, ülkesine ait savaş uçaklarında değişiklikler yapıldığını, SU-24 tipi savaş uçaklarının artık nükleer silah taşıyabileceğini belirtti.
Lukashenko "Onlar (Batı) anlamalılar ki eğer tansiyonu yükseltme yolunu seçerlerse hiçbir helikopter ya da uçak kendilerini kurtaramayacak" ifadelerini kullandı.
- Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Fransa ve Avrupa için yeni bir dönemin başladığını belirterek liberal olmayan rejimlerin yükseldiğini ve otoriter rejimlerin güçlendiğini savundu.
Bunun yanı sıra Macron, Türkiye’nin yönlendirmesiyle Afrika'da Fransa düşmanlığı ve Fransa karşıtı propaganda yürütüldüğünü ileri sürdü.
Öte yandan Macron, Cezayir'e yaptığı ziyaret kapsamında ülkenin Akdeniz'e kıyısı olan Oran şehrinde bir grubun protestosuyla karşılaştı. Fransız haber siteleri sosyal medya üzerinden buradaki görüntüleri paylaşarak, Macron’un Cezayir’deki bu ziyaretinde “yuhalandığı ve sert bir şekilde protesto edildiği” yönünde haberler yayınladı.
- Türk kamuoyunca da yakından tanınan ve Rusya Devlet Başkanı Putin’e yakınlığı ile bilinen Rus siyaset uzmanı Alexander Dugin’in kızı Daryaya Dugina uğradığı bir suikast sonucu öldürüldü. Dugina’nın öldürüldüğü otomobile aslında babasının da bineceği ancak son anda bundan vazgeçtiği öne sürüldü. Bahse konu suikastın Ukrayna vatandaşı Natalya Vovk tarafından gerçekleştirildiği ve Vovk’un olayın ardından Estonya’ya kaçtığı iddia edildi.
Ukrayna ise olayı sahiplenmeyi reddetti.
- Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski, Rusya’nın işgali altındaki Zaporijya nükleer santralinin geçtiğimiz Perşembe günü Ukrayna’nın elektrik şebekesinden bağlantısının koptuğunu; Avrupa’nın ciddi radyasyon felaketiyle karşı karşıya kaldığını söyledi.
Bunun yanı sıra, İngiltere, Fransa, Almanya ve ABD; Ukrayna’daki savaştan dolayı tüm dünyayı tehdit eden Zaporijya nükleer santralinin güvenliğinin artırılması ne kontörlün Uluslararası Atom Enerjisine devredilmesi için çağrı yaptı.
- Yunanistan Parlamentosu, “Başbakan Miçotakis tarafından Ulusal İstihbarat Teşkilatı’na verilen siyasi rakiplerinin ve gazetecilerin dinlenmesi talimatı” gündemiyle toplandı. Syriza Partisi lideri Çipras, yaşanan skandal nedeniyle başbakanın görevinden azledilmesinin talep etti ve Miçotakis’in görev süresi boyunca iktidarda kalabilmek için her yolu kullandığını iddia etti
- Yunanistan merkezli Kathimerini gazetesinde yer alan bir habere göre, Güney Kıbrıs Savunma Bakanlığı, Demir Kubbe hava savunma sistemleri satın almak için İsrail ile anlaşmaya vardı.
- Kuzey Makedonya Cumhurbaşkanı Pendarovski, "Türkiye, Balkanlar’da, özellikle Batı Balkanlar’da hiçbir zaman bölgedeki halkları bölecek bir yaklaşım benimsemedi" dedi.
- İsveç Başbakanı Anderson, "Bir terör örgütü olarak damgalanmış olan PKK’nın paçavrasını sallayan Sol Parti ile ortaklık yapmayı şimdilik düşünmüyoruz. PKK paçavrası sallamaları hükümetin yararına bir şey değil” ifadelerini kullandı.
- Fransa’da yayımlanan Le Figaro gazetesinde Türkiye'nin Rusya-Ukrayna savaşındaki arabulucu rolü, “Erdoğan’ın diplomasisi Türkiye’yi nasıl uluslararası sahnede vazgeçilmez konuma getirdi?” başlıklı bir yazıda ele alındı.
Anılan makalede Türkiye'nin Rusya-Ukrayna savaşındaki arabulucu rolüne ilişkin, "Bu gerçek diplomatik başarı, dünyada 6. en geniş büyükelçilikler ağına sahip olan ve her şeyden önce daha barışçıl ve çok aktif bir Türk dış politikasını ortaya koymaktadır" ifadeleri kullanıldı.
"Türkiye, Ukrayna’daki savaşın ilk galibi olabilir mi?" ifadesine yer verilen yazıda, “Erdoğan, bugün kendisini bir barış yapıcı ve herkesle diyalog kuran biri olarak sunuyor." denildi.
- Rusya Güvenlik Konseyi Bşk. Yrd. Medvedev, ülkesi ile Ukrayna arasında devam eden savaşla ilgili değerlendirmelerinde, Rusya'nın Ukrayna lideri Zelenskiy ile belirli koşullar altında görüşmeye hazır olduğunu ifade ederek “Ukrayna için NATO'ya katılmaktan vazgeçmek, şu anda hayati önem taşıyor, ancak bu barışı sağlamak için yeterli değil. Rusya, hedefine ulaşana kadar harekâtı sürdürecek” dedi.
- Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, Suriyeli mevkidaşı Mikdad'la Moskova'daki görüşmesinin ardından düzenlenen basın toplantısında, Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyinde yeni askeri harekâta hazırlanması konusunda, “Önemli olan, yeni askeri faaliyetlere izin verilmeyerek daha önce Suriye ile Türkiye arasındaki ilişkilerde bulunan siyasi ilkeler temelinde diplomatik kanallar üzerinden anlaşma sağlanması” dedi.
Lavrov ayrıca, Tahıl Koridoru Anlaşması’nın amacına uygun çalışmadığını savunarak, “Ukrayna limanlarından ayrılan tahıl yüklü gemilerin izlediği rotalar, BM’nin ortaya koyduğu gerçeklerle örtüşmüyor” dedi.
- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Muş Malazgirt Milli Parkı'nda düzenlenen Malazgirt Zaferi'nin 951'inci Yıl Dönümü Programı’nda gerçekleştirdiği konuşmasında, “Devletimiz her bir vatandaşına sahip çıkacak güce sahiptir. Hiçbir saldırıya, hiçbir tuzağa tahammülümüz yoktur. Vatanımızı bölmeye, devletimizi yıkmaya çalışan kimsenin gözünün yaşına bakmayız” ifadelerini kullandı.
- CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Zafer Yolu Yürüyüşü için Afyonkarahisar’a gitti. Başkomutan Tarihi Milli Parkı Zafer Müzesi’ni ziyaret eden Kılıçdaroğlu, daha sonra da Afyonkarahisar Milletvekili ve Demokrat Parti lideri Gültekin Uysal ile görüştü.
CHP'nin oy oranı ile ilgili olarak bir TV programında konuşan Kılıçdaroğlu, "İktidar partisini anketlerde geçtik. Oyumuz daha da artacak" dedi.
- Geçtiğimiz hafta sonu da 6. kez toplanan 6'lı masa liderleri kimin aday olacağı konusunda yine uzlaşamazken İyi Parti Genel Başkanı Meral Akşener, konuyla ilgili parti kurmaylarına değerlendirmelerde bulundu.
Akşener, kendisinin adaylığının 'yazılıp çizildiğine' dikkat çekerek “Adaylığım tartışmaya kapalı. Böyle bir şey söz konusu değil. Ben aday değilim, olmayacağım.” ifadelerini kullandı. Akşener, başbakanlık sözlerini yineleyerek “Birinci parti olursak başbakanım” şeklinde konuştu.
- Küresel piyasalarda ise geçen hafta, ekonomi dünyasının ilgili ile takip ettiği, merkez bankası başkanlarının katıldığı Jackson Hole Sempozyumu öne çıktı.
FED başkanı Powell burada yaptığı konuşmada, FED’in Eylül’deki toplantısında karara bağlanacak olan faiz artışının boyutunun tamamen ekonomik verilere bağlı olacağını söyledi. Powell faiz artışlarının ekonomi ve özellikle hanehalkı için ‘acı verici’ olabileceği uyarısını yaptı.
- Geçtiğimiz haftanın yurt içindeki önemli ekonomi gelişmesi ise, “Tüketici Güven Endeksi” verisi oldu.
TÜİK Ağustos ayına ilişkin Tüketici Güven Endeksini yayımladı. Buna göre ülke genelinde “Tüketici Güveni” Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 4,1 oranında arttı; Temmuz ayında 68 olan endeks, Ağustos ayında 72,2 oldu.
- Geçen haftaya 24,25 seviyesinden başlayan VIX (Korku Endeksi) yukarı yönlü bir hareketle haftayı 25,56 seviyesinden tamamladı.
- Önceki haftayı 18,03 seviyesinden kapatan Dolar /TL kuru, hafif yukarı yönlü bir hareketle haftayı 18,16 seviyeden tamamladı.
- Önceki haftayı 18,19 TL’den tamamlayan Euro/TL kuru geçen hafta hafif aşağı yönlü bir hareketle haftayı 18,08 ile tamamladı.
- Geçen hafta başında 768 seviyesinde olan Türkiye’nin risk primi (CDS) önemli bir aşağı hareketle haftayı 736 seviyesinde tamamladı....
- 29 Ağustos 2022 Hasan Fatih Özsümer
